Oldukça yakın dönemde gündeme gelen NFT’ler başlangıçta duyanlar için asla mantıklı gelmiyor ve anlamsızlığı sebebiyle itimat de vermiyor. Bu şaşırtıcı sayılmaz. İnsanlık olarak daha ilkin bu tarz bir olay ne duyduk ne de yaşadık sonuçta. Sadece mevzunun felsefesini doğru bir halde ele aldığımızda görebiliyoruz ki insanların yalnızca dijital olarak emek harcamaları satın alması {hiç de} mantıksız değil. Gelin anlatalım.
Mesela web kültürüne katkı elde etmiş popüler bir fotoğrafı düşünelim. Bunun yayılmasına olanak elde eden şahıs, NFT olarak fotoğrafı satabiliyor. ‘Değişik Kaydet’ yaparak bilgisayarlarımıza kopyalayabildiğimiz bir fotoğraf niçin on binlerce birim paraya satılsın ki? Sadece durum o denli rahat değil. Olayın arkasında değişik bir felsefe yatıyor. Bu yüzden birilerinin yalnızca dijital olarak mevcud şeyleri satabilmelerinin de anlayabiliyoruz. Buna ‘sanat’ı ele alarak başlamış olalım.
Monalisa tablosunu satın aldığınızı düşünelim. Ben bugün çevremdeki herhangi bir fotoğrafçıdan uygun boyutlarda bir çıktıyı alıp evime asabiliyorum değil mi? Hatta usta ressamlar, amatör gözlerin ayırt etmesine imkân dahi olmayacak bir şekilde resmi tekrardan boyayabilirler de… O süre Monalisa’yı hususi kılan şey nedir? Sanat niçin orijinal eserlerle para ediyor?
Bunun cevabı ‘Meta’ kelimesinde yatıyor. Iyi mi ki altın aslen o kadar da anlamı olmayan herhangi bir madenken biz insanoğlu olarak ona bir kıymet biçiyorsak ve satın almak için saatlerce emek veriyorsak sanat da bundan pek değişik değil. Güzel bir esere haiz olabilmek ve koleksiyonuna katabilmek de maddi durumu buna olanak elde eden insanoğlu için o denli mühim. Kısaca orijinal ve güzel sanat eserleri de, düzmece ve fena olanlar da benzer şekillerde üretiliyor. Yalnızca biz insanoğlu olarak bu eserleri bir meta haline getiriyoruz ve onlara kıymet biçiyoruz.
NFT de aslen tam olarak bu sebeple mantıklı. Madem bazı şeyleri, aslen insanlık kıymet biçmese asla anlamlı görmeyeceğiz, dijital eserler de bu şekilde kendilerine alıcı bulabiliyor oldukları için meta haline geliyorlar. Aslen gördüğümüz şey ilk kere bir tablonun satılmasıyla benzer. Zamanı bir döneme tanıklık ettiğimiz için anlayamayabiliyoruz o denli. Kısaca 5 nesil sonrasında doğan bir çocuk için internette meşhur olmuş bir ‘meme’ niçin satılıyor ki sorusu pek de akla gelmeyecektir. Bu sebeple bu bu şekilde, bu sebeple tablolar satılır, bu sebeple sanat ve bilinirlik değerlidir.
İlk tablo niçin satıldı bilmiyorum. Alanın ve satanın aklındakileri, yaşananları görmek pek mümkün değil. Sadece insanlığın burada yeni bir meta’yı suni bir halde yapmaya çalıştığını görebiliriz. Altın niçin kıymetli hatırlayan kimse bugün hayatta değil, sadece NFT’ler biz o şekilde olsunlar istediğimiz için kıymet kazanıyorlar bu oldukça açık. Bakalım yüzlerce yıl sonrasında bu tür eserler değişik isimlerle de olsa hâlâ kıymetli olacaklar mı? Göreceğiz.
Bugün imkânınız olsa bir NFT satın alır mıydınız? Yoksa paranızı değişik bir şeyler için mi harcamak isterdiniz? Yorum ve görüşlerinizi bekliyoruz efendim. Sağlıcakla kalınca.
Mesela web kültürüne katkı elde etmiş popüler bir fotoğrafı düşünelim. Bunun yayılmasına olanak elde eden şahıs, NFT olarak fotoğrafı satabiliyor. ‘Değişik Kaydet’ yaparak bilgisayarlarımıza kopyalayabildiğimiz bir fotoğraf niçin on binlerce birim paraya satılsın ki? Sadece durum o denli rahat değil. Olayın arkasında değişik bir felsefe yatıyor. Bu yüzden birilerinin yalnızca dijital olarak mevcud şeyleri satabilmelerinin de anlayabiliyoruz. Buna ‘sanat’ı ele alarak başlamış olalım.
Öteki Sanat Eserleriyle NFT’ler Arasındaki Fark Ne?
Monalisa tablosunu satın aldığınızı düşünelim. Ben bugün çevremdeki herhangi bir fotoğrafçıdan uygun boyutlarda bir çıktıyı alıp evime asabiliyorum değil mi? Hatta usta ressamlar, amatör gözlerin ayırt etmesine imkân dahi olmayacak bir şekilde resmi tekrardan boyayabilirler de… O süre Monalisa’yı hususi kılan şey nedir? Sanat niçin orijinal eserlerle para ediyor?
Bunun cevabı ‘Meta’ kelimesinde yatıyor. Iyi mi ki altın aslen o kadar da anlamı olmayan herhangi bir madenken biz insanoğlu olarak ona bir kıymet biçiyorsak ve satın almak için saatlerce emek veriyorsak sanat da bundan pek değişik değil. Güzel bir esere haiz olabilmek ve koleksiyonuna katabilmek de maddi durumu buna olanak elde eden insanoğlu için o denli mühim. Kısaca orijinal ve güzel sanat eserleri de, düzmece ve fena olanlar da benzer şekillerde üretiliyor. Yalnızca biz insanoğlu olarak bu eserleri bir meta haline getiriyoruz ve onlara kıymet biçiyoruz.
NFT de aslen tam olarak bu sebeple mantıklı. Madem bazı şeyleri, aslen insanlık kıymet biçmese asla anlamlı görmeyeceğiz, dijital eserler de bu şekilde kendilerine alıcı bulabiliyor oldukları için meta haline geliyorlar. Aslen gördüğümüz şey ilk kere bir tablonun satılmasıyla benzer. Zamanı bir döneme tanıklık ettiğimiz için anlayamayabiliyoruz o denli. Kısaca 5 nesil sonrasında doğan bir çocuk için internette meşhur olmuş bir ‘meme’ niçin satılıyor ki sorusu pek de akla gelmeyecektir. Bu sebeple bu bu şekilde, bu sebeple tablolar satılır, bu sebeple sanat ve bilinirlik değerlidir.
Suni Bir Süreç Olduğu Kati
İlk tablo niçin satıldı bilmiyorum. Alanın ve satanın aklındakileri, yaşananları görmek pek mümkün değil. Sadece insanlığın burada yeni bir meta’yı suni bir halde yapmaya çalıştığını görebiliriz. Altın niçin kıymetli hatırlayan kimse bugün hayatta değil, sadece NFT’ler biz o şekilde olsunlar istediğimiz için kıymet kazanıyorlar bu oldukça açık. Bakalım yüzlerce yıl sonrasında bu tür eserler değişik isimlerle de olsa hâlâ kıymetli olacaklar mı? Göreceğiz.
Bugün imkânınız olsa bir NFT satın alır mıydınız? Yoksa paranızı değişik bir şeyler için mi harcamak isterdiniz? Yorum ve görüşlerinizi bekliyoruz efendim. Sağlıcakla kalınca.